Laptop PC Reparatie

Een laptop is een computer die handzaam genoeg is om onderweg gebruikt te kunnen worden. De meeste laptops hebben een schelp-achtige ontwerp en kunnen dus openklappen. De deksel van de behuizing bevat het scherm en de onderkant van de behuizing bevat een toetsenbord en touchpad. De twee stukken zijn met elkaar verbonden door middel van (een) scharnier(en) waardoor je de twee delen tegen elkaar aan vouwt. Dit beschermt het beeldscherm en het toetsenbord.

Er zijn door de jaren verschillende ontwerpen gemaakt, welke verschillende kenmerken toevoegen ten opzichte van de 'traditionele laptop' zoals die hierboven werd beschreven. Over het algemeen hebben laptops een scherm met een diagonaal tussen de 28 tot 43 cm (11 tot 28 inch). Er zijn ook kleinere, lichtere modellen beschikbaar die vaak subnotebooks, ultraportables of netbooks worden genoemd. Hoewel de scharnieren van traditionele laptops vaak maar beperkt kunnen bewegen, zijn er ook laptops op de markt – zogenaamde 2-in-1-laptops, convertibles of hybrids – die tot wel 360 graden opengevouwen kunnen worden. Vaak hebben deze laptops een touchscreen waardoor ze bijna als een tablet gebruikt kunnen worden als het toetsenbord tegen de achterkant van het scherm wordt gevouwen. Er zijn ook laptops die nog een stap verder gaan en waarbij de gebruiker het complete toetsenbord kan verwijderen. Vroege modellen van dit type zijn bijvoorbeeld de Surface Pro en Surface Book van Microsoft die je in deze demo van Fstoppers kunt bekijken. In deze vergelijkingsvideo van The Verge leer je meer over de verschillen tussen traditionele en hybride laptops.

Laptops onderscheiden zich van desktop-computers, omdat de laatstgenoemde enkel op een vaste plek gebruikt worden. In vergelijking tot deze grotere machines gebruiken laptops minder energie maar leveren ze ook in op vermogen omdat ze minder goed met de geproduceerde warmte om kunnen gaan. Hoewel sommige laptops geüpgrade en gerepareerd kunnen worden, is dit in veel gevallen gemakkelijker bij desktop-computers omdat de onderdelen beter beschikbaar en inwisselbaar zijn.

De fabrikant van een laptop is vaak te herkennen aan het logo op de behuizing. Vaak is deze te zien op de achterkant van het scherm, onder het scherm, of op de onderzijde van de laptop. De naam van het model en het typenummer zijn vaak op de onderzijde te vinden, ofwel op een sticker ofwel direct op de behuizing gedrukt. Als dit alles niet te vinden is, zal er in de buurt waarschijnlijk een nummer/service tag te vinden zijn. Zoek online naar een "ondersteunings-" of "garantiepagina" van de producent van je toestel en voer daar het serienummer in om meer specifieke informatie over je apparaat te vinden.

• Dell-ondersteuning
• Lenovo-ondersteuning
• Acer-ondersteuning
• Apple-ondersteuning
• Apple-garantiestatus
• HP-ondersteuning
• Asus-garantiestatus

Voor een uitleg van ieder onderdeel en de functie die het uitvoert, lees je de sectie "Hoe werkt een laptop?" door.

Soms stopt je laptop er volledig mee. Soms is het slechts een klein probleempje. Volg de onderstaande stappen om ideeën te krijgen over wat het mogelijke probleem en de bijbehorende oplossing is. Op deze pagina: "Laptop Repair 101" (in het Engels) kun je meer nog meer tips vinden.

1. Het eerste wat je wilt checken is de batterij. Functioneert de laptop wel naar behoren als deze aan de oplader ligt? Ja? Dan worden de problemen waarschijnlijk veroorzaakt door een versleten of kapotte batterij. Je kunt allerlei vervangingshandleidingen voor je batterij op iFixit vinden. Als er voor jouw specifieke model (nog) geen handleiding te vinden is, kun je er misschien zelf een maken! Zorg dat de oplader die je gebruikt goed bij je computer past en genoeg vermogen levert om jouw specifieke model op te laden. Je wilt niet dat je de reparatiewinkel inloopt om erachter te komen dat je al die tijd de verkeerde oplader aan het gebruiken was (ik spreek uit eigen ervaring hier). Tip: geef de laptop wat tijd nadat je deze op de oplader hebt aangesloten en probeer je laptop dan pas in te schakelen.
2. Geeft de laptop enige tekenen van leven? Dat kunnen onder meer een draaiende ventilator, knipperende lichtjes, of geluiden zijn. Deze lichtjes of geluiden duiden vaak op een specifiek probleem dat je kunt verhelpen. Als je Dell-laptop bijvoorbeeld twee keer piept bij het opstarten, duidt dit op een probleem met de RAM.
3. Check of er problemen met het scherm zijn. Het is makkelijk om te denken dat je laptop niet meer werkt terwijl het eigenlijk je scherm is dat niet meer werkt. Als je scherm niet werkt, schijn er dan met een zaklamp of ander sterk licht op om te zien of er iets op het scherm wordt vertoond. Als je iets op het scherm waar kunt nemen, is de backlight van je scherm waarschijnlijk kapot en zul je het scherm moeten vervangen. Deze video van Adrian Black laat dezelfde probleemoplossingsprocedure zien voor een TV-scherm. Zorg dat je zeker weet dat je niet per ongeluk de helderheid van je toestel volledig hebt verlaagd. Woops!
4. Kun je in de BIOS komen? De BIOS is de basis firmware die als eerste begint te draaien bij het opstarten van je computer. Je kunt de BIOS-setup bereiken door tijdens het opstarten (of bij het indrukken van de aan-/uit-toets) van je computer de F2-, F10- of Delete-toets ingedrukt te houden. Bekijk dit artikel van Tom’s Hardware voor een uitgebreidere lijst van toetsen die je ingedrukt moet houden om de BIOS-setup van verschillende laptops te bereiken. Als je in staat bent de BIOS-setup te bereiken, maar niet in staat bent de laptop op normale wijze op te starten, werkt je laptop waarschijnlijk prima, maar is er een probleem met het besturingssysteem. Check deze extra probleemoplossingshandleidingen om te zien wat je kunt doen als Windows niet op wil starten (of Linux als je dat hebt geïnstalleerd).

Als geen van deze stappen werkt, kan het zijn dat je het moederbord zult moeten vervangen of je laptop naar een reparatiepunt moet brengen dat raad weet met moederbordproblemen. Als je laptop een los stroominputbord bevat dat met een kabel aan het moederbord gekoppeld is, kun je dat onderdeel eerst proberen te vervangen. Soms werkt het moederbord prima, maar krijgt het geen stroom als gevolg van een slechte of kapotte stroomvoorziening.

De stelregel bij probleemoplossing is dat je eerst alle andere mogelijke problemen uitsluit voordat je besluit het moederbord te repareren of vervangen, aangezien dit een van de duurste reparaties is.

Dode pixels op je scherm zien eruit kleine punten die, ongeacht wat ze "zouden moeten" vertonen, niet van kleur veranderen. Vaak zijn ze volledig wit, zwart, rood, groen of blauw. Soms kun je ze simpelweg negeren (ik heb er momenteel drie in m'n beeldscherm zitten), maar een groter cluster met dode pixels kan erg vervelend zijn bij het gebruik van je laptop. Gebruik deze dode pixel checker-pagina om dode pixels op je scherm te vinden.

Deze WikiHow-handleiding biedt een aantal nuttige strategieën voor het repareren van een dode pixel, waaronder het "schokken" van je scherm met "ruis" of "sneeuw" met behulp van de JScreenFix-website, of het toedienen van lichte druk of warmte op het gebied dat de dode pixel bevat. Als geen van deze maatregelen werkt, kun je het scherm met behulp van de handleidingen op iFixit vervangen.

Zoals in de "Hoe werkt een laptop?"-sectie hieronder wordt uitgelegd, produceert een computer warmte die het af moet voeren. Als je computer warm is, betekent dat niet per se dat het slecht is; het belangrijkste is de temperatuur van de CPU. Als deze de 100 graden Celsius bereikt, zal je computer zich automatisch uitschakelen ter zelfbescherming. Je kunt de temperatuur van de CPU in Windows in de gaten houden met een tool als RealTemp en in Linux met de terminal command sensors.

De processor kan erg heet worden als het koellichaam of de ventilator die eraan gekoppeld zijn volzitten met stof. De beste manier om dit op te lossen is door je computer te openen en watperslucht in de ventilator te spuiten om de door de jaren heen opgebouwde stof eruit te blazen. Je kunt ook een stuk stofvrij doek of een anti-statische borstel gebruiken als je wat bewuster met het milieu om wilt gaan. Dit iFixit-nieuwsartikel legt een aantal alternatieven voor perslucht uit (de "lucht" uit een bus perslucht is namelijk in werkelijkheid een gassig koudemiddel vol chemicaliën die erg slecht zijn voor het milieu).

Het kan zijn dat je simpelweg een nieuwe batterij nodig hebt. Zie de batterij-vervangingshandleidingen op iFixit of ergens anders online voor instructies voor het vervangen van de batterij van je laptop.

Het kan natuurlijk ook zijn dat je intensieve software, zoals een computerspel, een videobewerkingsprogramma of een simulatieprogramma, op je laptop aan het draaien bent. Deze applicaties verorberen de energie in je batterij als iemand die veertig dagen heeft gevast. Je kunt de huidige maximale capaciteit van je batterij checken door de command powercfg in Windows te gebruiken (de handleiding met instructies vind je hier) of de command acpi in Linux (de handleiding met instructies vind je hier) in te voeren.

Computers zijn geen magische machines, alhoewel de mogelijkheden die ze voortbrengen dat soms wel lijkt te zijn. Als je alle ins-en-outs van de computertechniek al kent, kun je dit gedeelte overslaan. Voor de mensen voor wie dit allemaal nieuw in de oren klinkt kan deze informatie erg handig zijn in het begrijpen van alles wat hierboven is beschreven en beter te begrijpen hoe men problemen vindt en oplost. Je kunt nog meer informatie over dit alles vinden bij HowStuffWorks.

We beginnen aan de buitenkant van de laptop. Het scherm bestaan uit een verzameling van pixels die los van elkaar van kleur kunnen veranderen. De resolutie van het scherm wordt gemeten aan de hand van het aantal pixels langs de breedte en de hoogte van het scherm (bijv. 1920x1080 pixels). Op een aantal uitzonderingen na, stralen de pixels zelf geen licht uit, maar veranderen ze in plaats daarvan de kleur van het licht dat door een backlight achter de pixels wordt voortgebracht. Als een van deze onderdelen kapot gaat of stopt met werken, zullen ze volledig moeten worden vervangen.

Aan de binnenkant van de laptop vind je de CPU (die soms simpelweg de "processor" wordt genoemd), die als het brein van de computer wordt gezien. Het verwerkt al de codetaal waarmee de applicaties die je dagelijks gebruikt zijn opgebouwd. De CPU produceert de warmte die afgevoerd moet worden – anders zou de computer oververhit raken en zichzelf constant uitschakelen. Veel laptops hebben een koellichaam dat de warmte van de CPU afvoert en een ventilator die koele lucht over het koellichaam heen blaast om de warme lucht uit de achter- of zijkant van het toestel weg te blazen. Als je het koellichaam verwijdert, moet je nieuwe thermische pasta op de CPU aanbrengen om een adequate warmte-afvoer mogelijk te maken.

Waar de CPU als het brein van de laptop wordt gezien, is het moederbord het zenuwstelsel van je toestel. Het moederbord is het dunne bord dat de meeste ruimte in je laptop inneemt en vaak het grootste onderdeel vormt. Het is gemaakt van glasweefsel waarin kleine koperen lijnen in zijn verwerkt die criss-cross over het oppervlakte van het bord lopen. Deze lijnen, die "sporen" worden genoemd, maken het voor de CPU mogelijk om direct met andere onderdelen in de computer, zoals de RAM en de harde schijf (zie hieronder), te communiceren. Hoewel sommige oudere, dikke laptops een apart contact voor de CPU hebben, waardoor deze los vervangen kan worden, zijn het moederbord en de CPU in nieuwere laptops vaak aan elkaar vast gesoldeerd waardoor ze niet los van elkaar te vervangen zijn.

Voordat deze wordt uitgevoerd, wordt de codetaal die door de CPU wordt verwerkt eerst opgeslagen in een tijdelijke opslaglocatie die de RAM wordt genoemd. RAM-onderdelen zijn óf direct op het moederbord gesoldeerd (wat reparateurs verdrietig maakt) óf in een slot op het moederbord bevestigd (wat reparateurs erg blij maakt). In het tweede scenario kun je een kapotte RAM vervangen of meer RAM aan je computer toevoegen; een op het moederbord vastgesoldeerde RAM-opslag kan niet worden gerepareerd, behalve door een professional. Deze vraag op Quora (website in het Engels) legt uit waarom het toevoegen van extra RAM-opslag niet per definitie leidt tot een toename in snelheid voor je computer.

Je applicaties en documenten worden op een harde schijf of SSD in de laptop bewaard. Aangezien harde schijven in principe letterlijk bestaan uit op hoge snelheid ronddraaiende schijven, kunnen ze kapotgaan of ernstig beschadigd raken als ze een stevige klap krijgen (shoutout naar mijn eigen harde schijf die een val van de trap heeft weten te overleven!). SSD's hebben gelukkig niet dat probleem en zijn daarbij ook nog een sneller dan harde schijven, waardoor het vervangen van je harde schijf door een SSD zeker de moeite waard kan zijn. Sommige SSD's zijn echter direct op het moederbord vastgesoldeerd (niet weer?!), wat reparaties zonder tussenkomst van een expert erg lastig maakt.

Het laatste onderdeel dat we moeten noemen is de batterij. De batterij voorziet je toestel van stroom wanneer deze niet aan de oplader ligt. De batterij kan deze extra energie leveren als resultaat van een chemische reactie die in de batterij plaatsvindt. Na verloop van tijd zorgt deze reactie voor bepaalde ongewenste bijproducten waardoor je batterij versleten raakt. De batterij is dus per definitie een verbruiksproduct dat na een bepaalde periode van gebruik vervangen zal moeten worden. Sommige producenten lijmen de batterij in de laptop vast (zie je hier toevallig ook een trend?!), wat het veel lastiger maakt de batterij te vervangen. Gelukkig is er altijd nog onze lijmverwijderaar die je kunt gebruiken om deze plakkerige productietruc teniet te doen.

Voor meer informatie over het gebruik en onderhoud van de verschillende onderdelen van de laptop verwijs ik je graag door naar de pagina van de consumentenbond over laptops.

Informatie over de laptop op Wikipedia

Informatie over d computer op Wikipedia

De website van de consumentenbond heeft uitgebreide informatie over laptops

De consumentenbond over de reparatie van je laptop

Tips om de levensduur van je batterij te verlengen

Leer meer over hoe laptops precies werken op HowStuffWorks (pagina in het Engels)

Probleemoplossing bij een kapotte laptop op Laptop Repair 101